Is dán é seo, “Fuascailt ó Liombó” a scríobh Pauline Nic Chonaonaigh. Ba bhreá linn é a roinnt libh mar chuid den tsraith "Dán an Domhnaigh". Is scríbhneoir í faoi Scéim Meantóireachta Fhoras na Gaeilge. Tugann an scéim seo deis do scríbhneoirí i dtús a ré scríbhneoireachta comhairle faoina gcuid scríbhinní, agus faoi cheird na scríbhneoireachta i gcoitinne, a fháil ó scríbhneoirí aitheanta (meantóirí). #LeChéile

Cúpla focal ón bhFile faoin Dán:

Nuair a cuireadh na srianta i bhfeidhm roinnt seachtainí siar mar gheall ar an víreas corónach, fuair mé an-dúshlánach é, go háirithe mar go bhfuilim os cionn seachtó. B’ionann sin agus clutharú dhomsa. Thar éis roinnt laethanta, d’airigh mé teannas i mo chorp agus míshuaimhneach ionam féin. É sin ráite, tá an t-ádh dearg orm go bhfuil mé i mo chónaí i gceantar aoibhinn i gCois Fharraige. Nuair a shiúlaim amach doras an tí, tá mé timpeallaithe ag an dúlra – feicim míorúiltí beaga ag tarlú timpeall orm – ceol na n-éan ó bhánú go duibhe, beacha gnóthach, féileacáin ar a dturas agus na hiontaisí eile ar fad atá le sonrú thart orainn. Ar an lá áirithe seo, thug mé faoi deara go raibh an nádúr ag feidhmiú díreach mar a bhíonn i gcónaí, an víreas ann nó as. Thar éis cúpla uair a chaitheamh sa ngarraí, d’airigh mé go raibh an teannas is an strus maolaithe, níos éadroime i m’intinn is dóchas i mo chroí. Shíolraigh an dán sa ngarraí.

Focail agus dán le Pauline Nic Chonaonaigh

Ealaím as Liombó ar feadh scaithimh

Ón gclutharú seo atá mar chuing

Ar rabharta mo chroí

Slogaim siar le cíocras

Leoithne na gaoithe aneas

Lochtaithe le boladh géar na feamainne

Blasaim goirte an tsalainn ar mo bheola

Breathnaím ó dheas

Ar ollfhairsinge na seiscinne móire

An niamhracht sin is an diamhracht

Eitlíonn aimiréal dearg tharam

Leanann mo shúile a ghluaiseacht

Ach tá seisean cruógach ar thóir pailine

Cloisim dordán beoga beiche

Í sáite go dúid sa gcaisearbhán

Ag cruinniú neachtair

Airím siosarnach tobann

Ag bun an chrainn cuilinn

Cearc fhraoigh lena chluimhreach órbhuí

Ag déanamh mionscrúdú ar an ngarraí

Suím ar chloch in aice an tsrutháin

Déanaim machamh ar an saol mar atá anois

Tachtaithe ag an gcúngú is na srianta nua

Luíonn imeagla go trom ar mo chroí

An mbeidh deireadh go deo leis an bplá amuigh?

Beireann mearbhall is neamhchinnteacht

Greim scóige orm dem’ bhuíochas

Seasann liosta fada romham dóibh siúd a thit

Airím uamhan géar istigh

An cuar seo ina thonn taoide ag teannadh

Tarraingíonn plobarnaíl sa sruthan m’aird

Gliondar orm ag féachaint ar scata froganna

Ag léim ó chloch go huisce, ó uisce go cloch

Éistím le guth ársa an londuibh is é ag fógairt

Imeoidh seo, imeoidh seo, imeoidh seo

Cantaireacht smólaigh ar chrann caorthainn

Ag tairngreacht …in am trátha…in am trátha

Feicim úire an duilliúir ar na crainnte

Is iontaisí an earraigh ag síneadh amach romham

Musclaíonn mo chroí

An Fhile:

Cé gur rugadh Pauline i gCathair na Gaillimhe, tá cónaí uirthí i gCois Fharraige le fada anois. Thosaigh sí ag scríobh in 2014 agus foilsíodh a céad chnuasach filíochta in Aibreán 2019. Bhuaigh an cnuasach seo an chéad áit i gComórtas Liteartha an Oireachtais do Scríbhneoirí Úra in 2016.