Ráiteas ó Phríomhfheidhmeannach Fhoras na Gaeilge, Seán Ó Coinn maidir le fógra scoir Chois Life agus na dúshláin in earnáil na foilsitheoireachta Gaeilge:

Is oth le Foras na Gaeilge fógra scoir Chois Life, comhlacht foilsitheoireachta a bhfuil ard-mholadh tuillte acu as a bhfuil bainte amach acu ó bunaíodh iad in 1995. Fágfaidh siad bearna san earnáil lena n-imeacht, nach mbeidh furasta a líonadh, nó bhí sainchúram ar leith déanta acu de chur chuige ar leith agus de réimse ar leith foilsitheoireachta. Ar ndóigh chuir saineolas agus taithí na stiúrthóirí go mór leis an chur chuige sin agus leis na tacaíocht a chuir siad ar fáil dá n-údair.

Aithníonn Foras na Gaeilge go bhfuil earnáil na foilsitheoireachta Gaeilge an-leochaileach, mar atá earnáil na foilsitheoireachta i gcoitinne in Éirinn. Tá dúshláin go leor le sárú ag na foilsitheoirí Gaeilge, ar comhlachtaí beaga teaghlaigh a mbunús, agus gan ach duine nó beirt ag plé leo. Aithnímid fosta go bhfuil earnáil na leabhar an-iomaíoch faoi láthair go hidirnáisiúnta, agus go bhfuil deacrachtaí móra ann in earnáil na Gaeilge maidir le pobal léitheoireachta, siopaí leabhar, scríbhneoirí úra, foilsitheoireacht agus eagarthóireacht, gan trácht ach ar chuid de na dúshláin. Tá ciorruithe móra déanta ó thús na géarchéime eacnamaíochta ar mhaoiniú an stáit do Chlár na Leabhar Gaeilge, atá gearrtha ó €1.8m in 2008 go €1.06 in 2017, laghdú de os cionn €700,000. Níl aon amhras orainn go bhfuil seo ag dul i bhfeidhm ar earnáil na foilsitheoireachta Gaeilge ar bhealach diúltach. Ach tá sé tábhachtach a aithint go bhfuil gníomhartha níos leithne de dhíth agus nach réiteoidh maoiniú breise amháin na dúshláin in earnáil na foilsitheoireachta. Tá súil ag Foras na Gaeilge cruinniú a shocrú le stiúrthóirí Chois Life agus le Cumann na bhFoilsitheoirí leis na dúshláin seo a chíoradh.

Cé go bhfuil feabhas i ndiaidh teacht ar chúrsaí margaíochta agus dáileacháin leabhar le blianta beaga anuas, tá an timpeallacht tráchtála do dhíol leabhar an-dúshlánach in earnáil na Gaeilge agus in earnáil an Bhéarla. Agus is cinnte go dtagann méadú suntasach ar chúrsaí riaracháin de réir mar a mhéadaítear ar líon na n-údar, líon na leabhar agus láimhseáil cúlstoic.

Tá Foras na Gaeilge i ndiaidh roinnt tionscnamh a bhunú le blianta beaga anuas le haghaidh a thabhairt ar na dúshláin i gcomhar leis na foilsitheoirí, agus le haghaidh a thabhairt ar cheist na léitheoireachta i measc phobal na Gaeilge. Ach aithnímid fosta go bhfuilimid ag plé le ceist atá an-chasta mar atá ceist nósmhaireachtaí léitheoireachta i measc lucht mionteanga ar fud an domhain, agus go bhfuil réimse beart de dhíth le haghaidh a thabhairt ar cheist na léitheoireachta i measc idir óg agus aosta i bpobal na Gaeilge.

Agus muid ag aithint go bhféadfadh athruithe suntasacha tarlú in earnáil na foilsitheoireachta Gaeilge sna 10 mbliana atá romhainn, beidh Foras na Gaeilge ag iarraidh an cheist seo a phlé go mion le Cumann na bhFoilsitheoirí,  leis an Rialtas ó dheas, agus le páirtithe leasmhara eile thuaidh agus theas idir seo agus deireadh na bliana, ach aithnímid nach bhfuil aon ghníomh suntasach amháin is féidir a dhéanamh leis an cheist chasta seo a réiteach.

Cuireann Foras na Gaeilge fáilte roimh Phlean Gníomhaíochta 2018-2022 don Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge 2010-2030 a sheol Príomh-Aoire an Rialtais agus an tAire Stáit don Ghaeilge, don Ghaeltacht agus do na hOileáin, Joe McHugh TD, in Amharclann Ghaoth Dobhair inniu. I gcomhar le príomhpháirtithe leasmhara eile, beidh ról ag Foras na Gaeilge i gcur i bhfeidhm an phlean cúig bliana a leagann príomhspriocanna amach faoi naoi réimse gnímh lena n-áirítear oideachas agus foclóirí.

Agus é ag caint ag an ócáid seolta dúirt Príomhfheidhmeannach Fhoras na Gaeilge Seán Ó Coinn, “Cailleadh dlús sna blianta tosaigh, i gcomhthéacs na géarchéime i ngeilleagar na tíre, rud a d’fhág mórán den phobal in ísle brí faoi dhul chun cinn na straitéise. Ach is fiú a aithint go bhfuil athrú suntasach le sonrú le roinnt blianta agus is léir go bhfuil rún ag an rialtas anois dlús a chur lena n-iarrachtaí dul i ngleic leis an dúshlán a bhaineann le forbairt na Gaeilge sa Ghaeltacht agus sa chuid eile den tír. Tacaíonn Foras na Gaeilge go mór leis an chur chuige comhpháirtíochta atá molta idir ranna stáit agus eagraíochtaí, agus iarraimid ar an phobal, idir phobal na Gaeilge agus iad siúd ar bheagán Gaeilge, leanúint lena rannpháirtíocht. Cé gur faoi na ranna rialtais agus eagraíochtaí stáit agus poiblí a bheidh sé na spriocanna a bhaint amach, beimid ag brath go mór ar chomhúinéireacht an phobail ar an straitéis.”

Molann Foras na Gaeilge iarracht seo an rialtais cúiteamh a dhéanamh ar son thús lag na mblianta tosaigh sin trí dhul i ngleic leis na dúshláin a bhaineann leis an Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge 2010-2030, leis an bplean forfheidhmithe cúig bliana. Ag caint dó i ndiaidh sheoladh an Phlean Gníomhaíochta, dúirt Cathaoirleach Fhoras na Gaeilge Pól Ó Gallchóir, “Táimid bródúil as an pháirt a bheidh le himirt ag Foras na Gaeilge san obair seo, i gcuideachta lenár gcomhghleacaithe in Údarás na Gaeltachta, sna ceanneagraíochtaí Gaeilge, agus, go háirithe leis na ranna eile stáit. Leis an choimitmint atá léirithe ag an Roinn Leanaí agus Gnóthaí Óige, an Roinn Oideachais agus Scileanna  agus forais stáit, níl aon amhras ach gur féidir dul chun cinn suntasach a dhéanamh sa tréimhse as seo go ceann cúig bliana.”

Tréaslaíonn Foras na Gaeilge leis An Taoiseach agus leis an Aire Stáit as a dtiomantas don Ghaeilge agus as ceannaireacht a léiriú dá gcomhghleacaithe sa rialtas, ní hamháin ó thaobh a n-iarrachtaí leanúnacha an Ghaeilge a úsáid, ach ó thaobh a dtacaíochta di.

Críoch

Tuilleadh eolais:

Anna Davitt, Clárbhainisteoir: Cumarsáid, Margaíocht & Feasacht, Foras na Gaeilge

Teagmháil: 0035387 673 6175 | Ríomhphost: adavitt@forasnagaeilge.ie

22 Meitheamh 2018

Ag cruinniú boird de chuid Fhoras na Gaeilge inniu, ceadaíodh luach €522,077/£469,870 de dheontais i réimsí na hóige, an oideachais agus an phobail.

Ceadaíodh mórshuim dar luach €334,855 do Scéim na nImeachtaí Óige 2018/19, a thugann deiseanna úsáide do dhaoine óga a spreagann iad chun an Ghaeilge a úsáid i mbealach spraíúil. Cuirfidh na deontais ar chumas na ndeontaithe ar a laghad 12 sheisiún a eagrú le linn thréimhse na scoilbhliana, atá dírithe ar dhaoine óga idir 3 bliana agus 18 mbliana d’aois taobh amuigh den scoil. Bronnfar deontais (uasmhéid de €4,063/£3,337) ar 85 dheontaí in 25 chontae ó thuaidh agus ó dheas faoin scéim seo.

Ceadaíodh deontas dar luach £73,000 do Chúram Leanaí Bheann Mhadagáin atá ag feidhmiú mar bhunchloch an Ghaeloideachais in Ard Eoin i dtuaisceart Bhéal Feirste ó 2016, ceantar ina bhfuil  Gaeilge ag 23% den phobal de réir daonáireamh 2011. Is tríd an gCiste Infheistíochta do Bhunú Soláthair Réamhscolaíochta agus Cúram Leanaí 2018 a chuirfear an deontas ar fáil le tacú le forbairt an Ghaeloideachais agus na fostaíochta trí Ghaeilge trí chúram lae d’ardchaighdeán a chur ar fáil.

Ceadaíodh páirtmhaoiniú dar luach £75,000 do Chomhairle Uladh Cumann Lúthchleas Gael, a bhfuil sé mar aidhm aige clár gníomhaíochta don Ghaeilge a chur i bhfeidhm idir 2018 agus 2020. Cuirfidh an deontas ar chumas CLG Uladh díriú ar spriocghrúpaí éagsúla le húsáid na Gaeilge ina measc siúd a neartú trí oiliúint, áiseanna nua agus deiseanna úsáide sna clubanna.

Mar chuid de Scéim Deontas Cholmcille, ceadaíodh deontas dar luach £10,000 do Choiste Forbartha Charn Tóchair le hIomáin Cholmcille 2018 a reáchtáil. Tá Iomáin Cholmcille ar an tionscadal lán-Ghaeilge agus Ghaeilge na hAlban is mó a tharlaíonn ar bhonn bliantúil le deontas ó Cholmcille. Féile agus comórtas atá ann a bhaineann le traidisiún na hiomána in Éirinn agus in Albain, a mbíonn fir, mná agus daoine óga ón dá thír páirteach. Ceadaíodh £10,500 do Chlub Óige Lúraigh le freastal ar Fhèis Eilean an Fhraoich i Leòdhas le linn an tsamhraidh. Tabharfaidh an deontas deis do 25 déagóir agus oibrithe óige as Co. Dhoire dul go hEilean Leòdhais, turas a chuirfidh go mór le feasacht an ghrúpa ar Ghaeilge na hAlban agus a dhaingneoidh an gaol idir iad agus lucht a gcomhaoise in Albain.

Dúirt Príomhfheidhmeannach Fhoras na Gaeilge, Seán Ó Coinn, “Le tamall de bhlianta tá Foras na Gaeilge ag cur leis an chomhpháirtíocht atá againn le Cumann Lúthchleas Gael, agus is cúis áthais dom go bhfuil tús curtha le togra nua anois le Comhairle Uladh a chuirfidh go mór le húsáid na Gaeilge i measc lucht CLG. Táimid an-tógtha faoin tionscadal Cúram Leanaí i mBéal Feirste, a chuirfidh go mór le húsáid na Gaeilge ag leibhéal an phobail.  Seo an chéaduair atá infheistíocht déanta againn i dtogra cúram leanaí mar seo. Léiríonn an obair cheannródaíoch atá ar siúl ag grúpaí deonacha uile ar ceadaíodh deontais dóibh inniu, na féidearthachtaí maidir le forbairt na Gaeilge i measc gach aoisghrúpa.  Guímid gach rath ar na deontaithe uilig leis na tionscadail spreagúla seo.”

Críoch

Nóta don eagarthóir:

Scéimeanna maoinithe Fhoras na Gaeilge

Tá gach eolas maidir leis na scéimeanna maoinithe thíos atá ar oscailt faoi láthair ar fáil ar www.forasnagaeilge.ie/sceimeanna:

• Scéim na Foilsitheoireachta 2019
• Scéim na dTionscadal Litríochta 2019
• Scéim Deontas Cholmcille 2018
• Scéim Miondeontas Cholmcille
• An Scéim Tacaíochta Gnó 2018

Tuilleadh eolais:

 Anna Davitt, Clárbhainisteoir: Cumarsáid, Margaíocht & Feasacht, Foras na Gaeilge

Ríomhphost: adavitt@forasnagaeilge.ie

Tá lúcháir ar Fhoras na Gaeilge a fhógairt go mbeidh 86 champa samhraidh á reáchtáil ar fud fad an oileáin le linn an tsamhraidh. Tabharfaidh Scéim na gCampaí Samhraidh 2018, a fógraíodh níos luaithe i mbliana, an deis do dhaoine óga idir 3 agus 18 mbliana déag freastal ar imeachtaí spóirt, drámaíochta, damhsa, ceoil, agus scannánaíochta chomh maith le turais. Ceadaíodh deontais dar luach €174,712, uasmhéid €2,500 nó £1,750 an ceann, do 86 champa éagsúil i mbliana.

Dúirt Príomhfheidhmeannach Fhoras na Gaeilge, Seán Ó Coinn, “Le linn Bhliain na Gaeilge 2018, is cúis dóchais dom go bhfuil méadú 25% tagtha ar líon na gcampaí a bheidh á maoiniú ag Foras na Gaeilge ó 2016 agus tá súil againn go leanfaidh an treocht seo san am amach romhainn. Léiríonn Scéim na gCampaí Samhraidh an t-éileamh leanúnach atá ar dheiseanna do dhaoine óga an Ghaeilge a úsáid taobh amuigh den scoil. Níl aon amhras orm ach go mbeidh tionchar dearfach ag na campaí ar úsáid na Gaeilge i gceantair éagsúla as Iarthar Bhéal Feirste go Cathair Chorcaí agus go seasfaidh n-eispéireas leis an 3,883 pháiste a bheidh ag freastal ar na campaí i mbliana.”

Ceadaíodh luach €116,379 de dheontais do 46 fhéile a bheidh á reáchtáil in 2018 trí Scéim na bhFéilte. Cuireann Scéim na bhFéilte maoiniú ar fáil d’fhéilte a bhfuil sé mar aidhm acu na healaíona Gaeilge, na healaíona dúchasacha agus oidhreacht na Gaeilge a chothú agus a chur chun cinn trí mheán na Gaeilge nó go dátheangach mar dhlúthchuid den fhéile. Tugann na féilte ardán náisiúnta agus idirnáisiúnta do na healaíona agus is mór an tionchar a bhíonn acu ar phobal na Gaeilge agus ar an mórphobal i gcoitinne.

Ceadaíodh luach €208,896 do 18 gcomplacht drámaíochta, idir amaitéarach, phroifisiúnta agus nua-bhunaithe, a bhfuil sé mar aidhm acu drámaíocht na Gaeilge a chothú, a fhorbairt agus a chur ar fáil d’earnáil na n-ealaíon, do phobal na Gaeilge, don mhórphobal, agus don earnáil oideachais.

Dúirt Príomhfheidhmeannach Fhoras na Gaeilge, Seán Ó Coinn, “Is mór an tionchar a bheidh ag na 46 fhéile agus ag na 18 gcomplacht drámaíochta ar ceadaíodh maoiniú dóibh. Bíonn tábhacht leis na féilte seo ní hamháin do chainteoirí Gaeilge sa phobal, ach le hardán a chur ar fáil d’oirfidigh lena n-ealaín a chur i láthair. Lena chois sin, tá sé tábhachtach a aithint gur gá pobail luchta féachana don drámaíocht Ghaeilge a chothú agus a fhorbairt, rud a bheidh mar aidhm ag na complachtaí drámaíochta ar ceadaíodh deontais dóibh.”

Críoch

Tuilleadh eolais:

Anna Davitt, Clárbhainisteoir: Cumarsáid, Margaíocht & Feasacht, Foras na Gaeilge

Teil: 0035387 673 6175     Ríomhphost: adavitt@forasnagaeilge.ie

3 Bealtaine 2018Seoladh

Léann Teanga: An Reiviú (Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge)

Seoladh Scoláireacht Mhic Dhonncha

Seoladh Aip an Fhoclóra Nua Béarla-Gaeilge

Bronnadh an tSéala Creidiúnaithe d’Aistritheoirí

Ag mórócáid san Aula Maxima, An Chearnóg, Ollscoil na hÉireann, Gaillimh inniu, seoladh an séú heagrán den iris phiarmheasúnaithe Léann Teanga: An Reiviú. Foilsítear An Reiviú mar chuid den chúrsa MA sa Léann Teanga le hAcadamh na hOllscolaíochta Gaeilge, Ollscoil na hÉireann, Gaillimh.  Baineann an iris leis na réimsí éagsúla teanga seo: an t-aistriúchán, an tsochtheangeolaíocht, an teangeolaíocht, teagasc teangacha, pleanáil teanga agus cúrsaí cumarsáide.  Is foilseachán bliantúil é seo, atá urraithe ag Foras na Gaeilge, a thugann ardán don dioscúrsa teanga in Éirinn agus thar lear.  An scríbhneoir cáiliúil Ré Ó Laighléis a sheol an iris go hoifigiúil.

Seoladh Scoláireacht Mhic Dhonncha i gcuimhne ar Joe Mac Donncha (1953-2016), céimí de chuid na hollscoile agus iar-Phríomhfheidhmeannach agus iar-Chathaoirleach de chuid Fhoras na Gaeilge, a thug sársheirbhís do phobal na Gaeilge. Is le hurraíocht ó Fhoras na Gaeilge a cuireadh na scoláireachtaí ar bun sa bhliain 2017. Bronnfar dhá scoláireacht i mbliana ar luach €6,015 an ceann.

Sheol Cathaoirleach Fhoras na Gaeilge, Pól Ó Gallchóir, aip an Fhoclóra Nua Béarla-Gaeilge atá á cur ar fáil saor in aisce mar chuid de Bhliain na Gaeilge 2018. Tá beagnach 50,000 iontráil, 140,000 brí agus 3.5 milliún focal Béarla agus Gaeilge san fhoclóir anois – méid atá níos mó ná formhór na bhfoclóirí móra dátheangacha atá ar fáil go hidirnáisiúnta. Tá an t-ábhar seo go léir, mar aon le comhaid ghramadaí agus comhaid fuaime, le fáil san aip.

Dúirt Cathaoirleach Fhoras na Gaeilge, Pól Ó Gallchóir, “Tá sé an-tábhachtach go mbeadh ár bhfoclóirí le fáil ar na meáin agus ar na hardáin is nua-aimseartha. Tá 1.7 milliún úsáideoir sa bhliain ag tarraingt ar shuíomh focloir.ie ó gach áit ar fud an domhain, agus tá súil againn go mbeidh éileamh mór ar an aip anois agus í ar fáil saor in aisce. Leis an leagan seo is mian le Foras na Gaeilge go mbeadh an foclóir nua ina bpóca ag gach dalta scoile agus ag gach mac léinn ollscoile.”

Bronnadh teastais ar chuid de na 15 aistritheoir Béarla-Gaeilge chreidiúnaithe ar éirigh leo i scrúdú an tSéala Creidiúnaithe d’Aistritheoirí in 2017. Is córas láidir creidiúnaithe é an Séala Creidiúnaithe d’Aistritheoirí, ina n-áirítear castacht na gcanúintí éagsúla, béarlagair nua-aimseartha agus teicniúil, agus prós agus cumarsáid oifigiúil. Cinntítear, mar sin, na caighdeáin is airde i dtionscal an aistriúcháin agus cosnaítear cáil na n-aistritheoirí cumasacha, agus tá ról lárnach ag an gcóras creidiúnaithe seo i bhforbairt leanúnach na teanga. Is é an tAonad Aistriúcháin agus Ateangaireachta in Ollscoil na hÉireann, Gaillimh, a reáchtáil an scrúdú is deireanaí le haghaidh an tSéala Creidiúnaithe thar ceann Fhoras na Gaeilge.

Críoch

Nóta don eagarthóir:

An Séala Creidiúnaithe d’Aistritheoirí

D’éirigh le 15 aistritheoir Béarla-Gaeilge chreidiúnaithe i scrúdú an tSéala Creidiúnaithe d’Aistritheoirí in 2017:

1. Síle Dolan, Co. Uíbh Fhailí
2. Colm Mac Fhionnghaile, Baile Átha Cliath
3. Cáit Ní Bhriain, Luimneach
4. Máire Ní Chonghaile, Co. na Mí
5. Sionainn Ní Ghréacháin, Luimneach
6. Isadora Ní Loingsigh, Co. na Gaillimhe
7. Jennifer Ní Mhaoileoin, Baile Átha Cliath
8. Clár Ní Sheachnasaigh, Gaillimh
9. Pádraig Ó Ceallacháin, Co. Luimní
10. Maitiú Ó Coimín, Co. na Gaillimhe
11. Pádraig Ó Cuinneagáin, Co. an Chabháin
12. Darán Ó Dochartaigh, Co. Aontroma
13. Justin Ó Gliasáin, Baile Átha Cliath
14. Eoin P. Ó Murchú, Baile Átha Cliath
15. Elizabeth Warren, Co. na Gaillimhe

Tá 209 aistritheoir creidiúnaithe faoin gcóras go dtí seo agus tá liosta cuimsitheach d’aistritheoirí creidiúnaithe ar fáil ag www.forasnagaeilge.ie/seala

Tuilleadh eolais:

Anna Davitt, Clárbhainisteoir: Cumarsáid, Margaíocht & Feasacht, Foras na Gaeilge

Teil: 0035387 673 6175    

Ríomhphost: adavitt@forasnagaeilge.ie 

Seolfar an séú heagrán den iris phiarmheasúnaithe Léann Teanga: An Reiviú ag 5:00 p.m Déardaoin, an 3 Bealtaine 2018 san Aula Maxima, An Chearnóg, Ollscoil na hÉireann, Gaillimh.  Foilsítear An Reiviú mar chuid den chúrsa MA sa Léann Teanga le hAcadamh na hOllscolaíochta Gaeilge, Ollscoil na hÉireann, Gaillimh.  Baineann an iris leis na réimsí éagsúla teanga seo: an t- aistriúchán, an tsochtheangeolaíocht, an teangeolaíocht, teagasc teangacha, pleanáil teanga agus cúrsaí cumarsáide.  Is foilseachán bliantúil é seo, atá urraithe ag Foras na Gaeilge, a thugann ardán don dioscúrsa teanga in Éirinn agus thar lear.  An scríbhneoir cáiliúil Ré Ó Laighléis a sheolfaidh an iris go hoifigiúil i mbliana.

Seolfaidh Pól Ó Gallchóir, Cathaoirleach Fhoras na Gaeilge, Scoláireacht Mhic Dhonncha i gcuimhne ar Joe Mac Donncha (1953-2016) ag an ócáid chéanna. Thug Joe Mac Donncha sársheirbhís do phobal na Gaeilge mar Uachtarán Chumann Lúthchleas Gael (1997-2000), Cathaoirleach TG4 (2000-2004), Príomhfheidhmeannach Fhoras na Gaeilge (2002-2006), Príomhoifigeach Feidhmiúcháin Choiste Gairmoideachais Chontae na Gaillimhe (2006-2013), Príomhfheidhmeannach Bhord Oideachais agus Oiliúna Mhaigh Eo, Shligigh agus Liatroma (2013-5), comhalta boird, Foras na Gaeilge (2011-2015) agus mar Chathaoirleach Fhoras na Gaeilge (2015-6).  In ómós dá shaothar leis an nGaeilge agus le Foras na Gaeilge, tá an Foras trasteorann ag cur maoiniú ar fáil le haghaidh dhá scoláireacht d’iarchéimithe Ollscoil na hÉireann, Gaillimh ar luach €12,000 (€6,000 an ceann).

Mar chuid den ócáid chéanna, bronnfaidh Cathaoirleach Fhoras na Gaeilge an Séala Creidiúnaithe d’Aistritheoirí ar na hiarrthóirí ar éirigh leo é a bhaint amach i scrúdú 2017, agus  seolfaidh sé an leagan saor in aisce  d’Aip an Fhoclóra Nua Béarla-Gaeilge chomh maith.

Beidh sólaistí ar fáil agus cuirfear fáilte roimh chách ag an ócáid seo.

Tuilleadh eolais ar fáil  ó  Áine Charlton (086-3163661) / Clíona Uí Dhálaigh (087-6223016) ag reiviuleannteanga@oegaillimh.ie,

nó  ó  Anna Davitt, Clárbhainisteoir: Cumarsáid, Margaíocht agus Feasacht, Foras na Gaeilge ag adavitt@forasnagaeilge.ie.

-Críoch -

Tá Ceithleann Ní Chonluain, atá sa bhliain deiridh di i gColáiste na Tríonóide ag déanamh staidéir ar an bPolaitíocht, an Fhealsúnacht, an Eacnamaíocht agus an tSocheolaíocht, tar éis an bua a fháil i nDúshlán Náisiúnta na Mac Léinn gradireland 2018.

I nDúshlán Náisiúnta na Mac Léinn gradireland 2018, atá á urrú ag Lidl, cuirtear dúshláin éagsúla roimh fhoirne, a thástálann a gcumas a bheith ag obair mar fhoireann agus a scileanna teicniúla, cumarsáide agus réitithe fadhbanna. Bhí na mic léinn san iomaíocht mar bhaill d’fhoirne, ach rinne measúnóirí ó na comhlachtaí go léir a bhí páirteach moltóireacht orthu mar dhaoine aonair. Tá na dúshláin go léir deartha leis na hiarrthóirí a thástáil i leith na scileanna atá á lorg ag fostóirí.

“Nuair a fógraíodh mé mar bhuaiteoir ní hé amháin gur chuir sé iontas orm, bhain sé preab ceart asam,” a deir Ceithleann nuair a fógraíodh gurbh í a bhain as measc corradh is 50 de na mic léinn is fearr agus is éirimiúla in Éirinn. Tarraingíodh na hiomaitheoirí don lá deiridh, a bhí ar siúl i dTeach na gCuntasóirí Cairte ar Shráid na bPiarsach i mBaile Átha Cliath, as measc na ndaoine is airde scór i nDúshlán Náisiúnta na Mac Léinn ar líne. Mar phríomhbhuaiteoir rug Ceithleann léi trófaí Dhúshlán Náisiúnta na Mac Léinn gradireland agus seic €1,000.

As Baile na Manach i gContae Bhaile Átha Cliath di, d’fhreastail Ceithleann ar Choláiste Alexandra sular thug sí faoina staidéar i gColáiste na Tríonóide i mBaile Átha Cliath. Tógadh í i dteaghlach dátheangach, líofa i nGaeilge agus i mBéarla araon, agus chuir sí lena cuid teangacha nuair a rinne sí staidéar ar an bhFraincis ag an dara leibhéal agus nuair a chuir sí bliain Erasmus i gcrích sa Ghearmáin. “As siocair gur as teaghlach dátheangach mé agus gur fhás mé aníos ag labhairt Gaeilge bhí mé compordach i suíomh ilteangach. Is dócha go bhféadfainn níos mó Gearmáinise a fhoghlaim, ach is rud é Erasmus a mholfainn go hard,” a deir sí.

Maidir leis an tairbhe dá CV, tá Ceithleann an-bhródúil as a bheith in ann ‘Buaiteoir Dhúshlán Náisiúnta na Mac Léinn’ a chur lena dintiúir. “Cuireann sé go mór le mo mhuinín agus, ar ndóigh, le mo CV, nó is cinnte go mbeidh sé ina ábhar cainte le fostóirí amach anseo. Maidir le mo ghairm bheatha, tá an-spéir agam i ngné na polaitíochta de mo chúrsa, mar sin is cinnte go mbeidh mé ag lorg deiseanna i gceapadh polasaí, taighde nó stocaireacht.”

Ag tréaslú a héachta le Ceithleann dó, dúirt Príomhfheidhmeannach Fhoras na Gaeilge, Seán Ó Coinn, “Is ambasadóir den scoth í Ceithleann do mhac léinn ar bith atá ag machnamh ar an luach a bhaineann le teanga bhreise a choinneáil nó a fhoghlaim. Cuireann teanga bhreise scileanna breise le CV ach is féidir leis an tríú nó ceathrú teanga saol iomlán úr lán deiseanna a oscailt don té a chaitheann bliain Erasmus i dtír eile nó, mar atá feicthe againn i gcás a lán daoine a bhfuil Gaeilge acu, a oibríonn le teangacha san AE. Tá an-lúcháir orm gur bhuaigh Ceithleann, a bhfuil Gaeilge líofa aici, Dúshlán Náisiúnta na Mac Léinn gradireland i mBliain seo na Gaeilge 2018 agus níl amhras ar bith orm go rachaidh a scileanna teanga chun tairbhe di i gcónaí ina gairm bheatha amach anseo.”

Críoch

Nótaí don Eagarthóir

Maidir le Do Ghairm le Gaeilge

Mar gheall ar líofacht sa Ghaeilge tá céimithe in ann gairmeacha beatha spéisiúla a fhorbairt, ní hamháin sna hearnálacha traidisiúnta, an mhúinteoireacht, an t-aistriúchán agus na meáin, ach freisin san earnáil ealaíon agus cultúir, in eagraíochtaí na hearnála poiblí, agus i ngairmeacha mar chúram sláinte, teicneolaíocht na faisnéise agus na cumarsáide agus an mhargaíocht. 

Téigh go dtí suíomh gréasáin gradireland le cloisteáil faoi conas a chuidigh an dátheangachas le Gaeilgeoirí mar Breda Ní Mhaoláin, aistritheoir agus ateangaire, agus Micheál Ó Ciaraidh, láithreoir le TG4: http://gradireland.com/get-started-fyi/gaeilge

Maidir le Dúshlán Náisiúnta na Mac Léinn gradireland

Le haghaidh tuilleadh eolais maidir le Dúshlán Náisiúnta na Mac Léinn gradireland téigh go dtí: www.gradireland.com/challenge

Fiosruithe ó na meáin:

 Foras na Gaeilge 

Anna Davitt, Clárbhainisteoir: Cumarsáid, Margaíocht & Feasacht, Foras na Gaeilge

Teil: 0035387 673 6175    

Ríomhphost: adavitt@forasnagaeilge.ie

Dúshlán Náisiúnta na Mac Léinn gradireland 2018

Ruairi Kavanagh, eagarthóir, gradireland

Teil: 00 353 1 645 1500

Ríomhphost: Ruairi.kavanagh@gradireland.com

Tá lúcháir ar Fhoras na Gaeilge a fhógairt go bhfuil Rody Gorman roghnaithe acu le seal a chaitheamh sa tSloivéin mar chuid den tionscadal Focail Eile i mbliana. Is i nGaeilge na hAlban a bheidh Rody ag scríobh don tionscadal Focal Eile. Díreoidh Rody ar a shaothar scríbhneoireachta, beidh sé ag coinneáil blag agus beidh sé páirteach in imeachtaí a bhaineann le mionteangacha, an tSloivéinis go háirithe, nuair a bheas sé ann.

Rugadh Rody Gorman i mBaile Átha Cliath in 1960. Is léachtóir le Scríbhneoireacht Chruthaitheach ag Ollscoil na Gaeltachta agus na nOileán é agus tá tréimhsí cónaitheachta tugtha aige ag Coláiste na hOllscoile Corcaigh, Ollscoil Manitoba, PROGR in Bern agus ag Sabhal Mór Ostaig ar an Oileán Sciathánach mar a bhfuil cónaí air. Feidhmíonn sé mar eagarthóir ar an iris bhliantúil An Guth agus ar an ábhar i nGaeilge na hAlban in New Writing Scotland agus Northwords Now. D’oibrigh sé mar eagarthóir agus mar mheantóir d’Iontaobhas Leabhar nah Alban agus mar aistritheoir ar shaothar le Cavafy, Yeats, Neruda, Milosz, Rósewicz, Popa, Holub, Aspenstrom, Snyder agus filí nach iad. Tá filíocht foilsithe aige i mBéarla, i nGaeilge agus i nGaeilge na hAlban, an cnuasach is deireanaí Trìtheamhan (2017). Tá sé ag obair faoi láthair ar shraitheanna a bhaineann le Suibhne Geilt, Baile Átha Cliath agus leis an Oileán Sciathánach.

Tuilleadh eolais ar fáil ar www.focaileile.ie agus focaileile@forasnagaeilge.ie

Seoladh Q-Mharc Gnó le Gaeilge ag ócáid i bPáirc an Chrócaigh i mBaile Átha Cliath inniu. Cód deonach nua don chleachtas is fearr is ea Q-Mharc Gnó le Gaeilge, atá deimhnithe de réir chaighdeán idirnáisiúnta ISO 9001:2008 ag an NSAI agus atá forbartha ag Foras na Gaeilge i gcomhar le sonraíocht an rialtais agus an tionscail.

Tugann an córas gradaim uile-oileáin Q-Mharc Gnó le Gaeilge aitheantas d’eagraíochtaí gnó a dhéanann measúnú, forbairt agus caipitliú ar úsáid na Gaeilge mar uirlis bhreise ghnó agus mhargaíochta ar fud oileán na hÉireann. Bronnadh gradaim ar ghnólachtaí a ghlac páirt i scéim phíolótach Q-Mharc Gnó le Gaeilge ag ócáid an lae inniu agus tá sé anois oscailte d’fhiontair bheaga agus mheánmhéide ar fud oileán na hÉireann.

Dúirt an tAire Stáit don Ghaeilge, don Ghaeltacht agus do na hOileáin Joe McHugh TD, “Tá Foras na Gaeilge le moladh as Q-Mharc Gnó le Gaeilge a fhorbairt, an t-aon chód atá ann go hidirnáisiúnta don chleachtas dátheangach is fearr. Tá creidiúnú ISO ag an gcód deonach ceannródaíoch seo don chleachtas is fearr agus is fearrde a thuilleadh é tacaíochtaí iomadúla ó Fhoras na Gaeilge, a forbraíodh le cabhrú le gnólachtaí san earnáil phríobháideach úsáid na Gaeilge a chur san áireamh mar uirlis chomhlántach mhargaíochta. Tá lúcháir ar mo roinn tacaíocht a thabhairt don tionscnamh eiseamláireach seo agus molaimid do ghnólachtaí san earnáil phríobháideach breathnú go grinn ar na sochair a bhaineann le haitheantas Q-Mharc Gnó le Gaeilge a bhaint amach.”

Dúirt Cathaoirleach Fhoras na Gaeilge, Pól Ó Gallchóir, “Ba lá mór do thionscal an ghnó in Éirinn agus don dátheangachas ar bhonn idirnáisiúnta ócáid an lae inniu mar ba é Q-Mharc Gnó le Gaeilge an chéad scéim gradaim oifigiúil ar fud an domhain a thugann aitheantas don dátheangachas sa ghnó. Tréaslaím a ngradam leis na gnólachtaí a bhain creidiúnú Q-Mharc Gnó le Gaeilge amach inniu; is eiseamláirí den scoth iad na gnólachtaí seo de na buntáistí a bhaineann le seirbhís dhátheangach a chur fáil, seirbhís a rachaidh chun tairbhe dá ngnó féin chomh maith lena gcuid custaiméirí sna blianta amach romhainn.”

Léiríonn Q-Mharc Gnó le Gaeilge feasacht faoin dátheangachas sa ghnó agus sa chultúr chomh maith le tiomantas ina leith trí theanga, tréithe dúchasacha nó ‘Éireannachas’. Anuas air sin, cuireann sé ceannaireacht mhargaíochta in iúl maidir le seirbhís chustaiméara nuálach a sholáthar. Is féidir le gnólachtaí a bhfuil spéis acu seirbhís dhátheangach a chur ar fáil clárú le Foras na Gaeilge agus cuirfear comhairle ar fáil dóibh saor in aisce. Cuirfear tacaíocht mhaoinithe ar fáil le linn 2018 trí Scéim Tacaíochta Gnó Fhoras na Gaeilge a thacaíonn le gnólachtaí comharthaíocht, pacáistíocht, 

suíomhanna gréasáin agus ábhar margaíochta clóite a chur ar fáil trí mheán na Gaeilge, mar aon leis an Bhéarla.

Críoch

Nótaí don eagarthóir:

Faoi Scéim Phíolótach Q-Mharc Gnó le Gaeilge:

Ghlac 7 ngrúpa ar bhonn uile oileáin páirt i scéim phíolótach Q-Mharc Gnó le Gaeilge agus bronnadh é ar na ngnólachtaí seo a leanas ag ócáid an lae inniu:

Tuilleadh eolais:

Lena fháil amach conas is féidir le do ghnólacht tairbhe a bhaint as Q-Mharc Gnó le Gaeilge déan teagmháil le Foras na Gaeilge:

Teil: 353 74 955 8126

Ríomhphost: eolas@qmharc.ie

Suíomh idirlín: www.qmharc.ie

Fiosruithe ó na meáin:

Anna Davitt, Clárbhainisteoir: Cumarsáid, Margaíocht & Feasacht, Foras na Gaeilge

Teil: 0035387 673 6175    

Ríomhphost: adavitt@forasnagaeilge.ie

Is cúis áthais d’Fhoras na Gaeilge a chur in iúl gur faomhadh caiteachas dar luach £179,098 do Scéim na nOifigeach Gaeilge ag cruinniú boird de chuid Fhoras na Gaeilge inniu. Trí Scéim na nOifigeach Gaeilge, cuireann Foras na Gaeilge cómhaoiniú ar fáil do chomhairlí áitiúla ó thuaidh le deis a thabhairt dóibh seirbhísí a chur ar fáil trí Ghaeilge agus le tacú leo forbairt a dhéanamh ar chur chun cinn agus úsáid na Gaeilge. Déanfaidh Foras na Gaeilge cómhaoiniú ar phoist Oifigeach Gaeilge sna comhairlí seo a leanas thar thréimhse 3 bliana na scéime:

• Comhairle Chathair Dhoire agus Cheantar an tSratha Báin: £44,774.50 mar chómhaoiniú ar phost mar Oifigeach Gaeilge.
• Comhairle Cathrach Bhéal Feirste: £44,774.50 mar chómhaoiniú ar phost mar Oifigeach Gaeilge.
• Comhairle Ceantair Fhear Manach & na hÓmaí: £89,549 mar chómhaoiniú ar dhá phost mar Oifigeach Gaeilge.

I measc na seirbhísí a cuireadh ar fáil tríd an scéim seo ó 2006 tá; clár oiliúna theagasc na Gaeilge d’oibrithe na gcomhairlí, clár imeachtaí agus gníomhaíochtaí cultúrtha, comhairle agus tacaíocht d’oibrithe na gcomhairlí agus don phobal a bhíonn ag éileamh seirbhísí trí Ghaeilge agus seirbhísí aistriúcháin inmheánach.  Ag fáiltiú roimh chinneadh Bhord Fhoras na Gaeilge inniu, dúirt Príomhfheidhmeannach Fhoras na Gaeilge, Seán Ó Coinn, “Leanann an cinneadh a rinne Bord Fhoras na Gaeilge próiseas comhairliúcháin a reáchtáil Foras na Gaeilge i mí Aibreáin agus Bealtaine 2017 ar mhaithe le tuairimí a chloisteáil faoi thodhchaí Scéim na nOifigeach Gaeilge sa rialtas áitiúil ó thuaidh. Is léir dúinn go mbíonn tionchar láidir ag Oifigeach Gaeilge i gceantar na comhairle agus tá lúchair orainn go mbeidh níos mó deiseanna forbartha ag an Ghaeilge i limistéar na gcomhairlí áitiúla seo.”

Anuas ar Scéim na nOifigeach Gaeilge, tá ceithre dheontas ar luach €80,524 ina n-iomláine, ceadaithe ag Bord Fhoras na Gaeilge do Scéim na Scoláireachtaí 2018. Bronnfar na deontais ar thrí cheanneagraíocht;  Conradh na Gaeilge (€35,100), Gael Linn (€24,864) agus Cumann na bhFiann (€10,560), chomh maith le Cumann an Phiarsaigh (€10,000), le deis a thabhairt do dhaoine óga, do dhaoine fásta agus do theaghlaigh freastal ar chúrsa Gaeltachta le linn 2018.

Dúirt Príomhfheidhmeannach Fhoras na Gaeilge, Seán Ó Coinn, “Tá áthas orainn deontais Scéim na Scoláireachtaí 2018 a fhógairt inniu mar go dtugann an scéim thábhachtach seo deis luachmhar d’fhoghlaimeoirí óga ó thuaidh freastal ar chúrsa Gaeltachta, iad siúd atá faoi mhíbhuntáiste go háirithe. Is eispéireas fíordhearfach é an tréimhse foghlama sa Ghaeltacht do scoláirí óga, eispéireas a leagann bunchloch agus iad ag fhoghlaim na Gaeilge mar phróiseas fadsaoil ina dhiaidh. Is mór againn go bhfuil ar ár gcumas an próiseas seo a éascú don fhoghlaimeoir.”

Críoch

Nóta don Eagarthóir

Faoi Scéim na nOifigeach Gaeilge

Sa bhliain 2006 bhunaigh Foras na Gaeilge Scéim na nOifigeach Gaeilge do Chomhairlí i dTuaisceart Éireann, bunaithe ar a mhacasamhail de scéim a bhí i bhfeidhm ó dheas faoi Bhord na Gaeilge ó lár na nóchaidí. Faoin scéim seo, cuireadh cómhaoiniú ar fáil le haghaidh tuarastal oifigeach Gaeilge go ceann trí bliana, i gcomhar leis na comhairlí áitiúla ar choinníoll go n-ullmhófaí plean gníomhaíochta don chomhairle i gcomhar le Foras na Gaeilge. D’éirigh leis na comhairlí seo a leanas cómhaoiniú a bhaint amach faoin scéim 2007 – 2010:

• Comhairle Ceantair Mhachaire Fíolta & Comhairle Buirg Léim an Mhadaidh
• Comhairle Buirg Dhún Geanainn & Thír Eoghain Theas agus Comhairle Ceantair na Corra Críocha
• Comhairle Cathrach Dhoire.

Fógraíodh an dara scéim don tréimhse 2010 – 2013 agus ina dhiaidh sin don tréimhse 2013 – 2016. Is iad na cúig chomhairle chéanna a bhí ag feidhmiú faoin scéim go dtí gur athraíodh teorainneacha na gcomhairlí faoin Athbhreithniú ar Riarachán Poiblí ó thuaidh. 

Faoi Scéim na Scoláireachtaí 2018

Dáiltear Scéim na Scoláireachtaí faoi thrí chatagóir:

Chuaigh Scéim na Scoláireachtaí 2017 chun tairbhe 576 fhoghlaimeoir; 504 dhuine óg, 17 nduine fhásta agus 15 theaghlach. Is féidir teagmháil a dhéanamh le Conradh na Gaeilge, Gael Linn, Cumann na bhFiann agus Cumann an Phiarsaigh maidir leis na scoláireachtaí.

Tuilleadh eolais:

Anna Davitt, Clárbhainisteoir: Cumarsáid, Margaíocht & Feasacht, Foras na Gaeilge

Teagmháil: 0035387 673 6175 | Ríomhphost: adavitt@forasnagaeilge.ie